kəsrlər üzərində əməllər

Kəsrlər üzərində toplama, çıxma, vurma, bölmə əməlləri var.  Məxrəcləri bərabər olan kəsrləri toplamaq üçün məxrəc olduğu kimi saxlanılır surətlər toplanır. məxrəcləri bərabər olan kəsrləri çıxmaq üçün məxrəc olduğu kimi saxlanır surətlər çıxılır.  kəsrlərin surət və məxrəcinin sıfırdan fərqli eyni bir ədədə vursaq vəya bölsək kəsrin qiyməti dəyişməz. kəsrin surət və məxrəcinin sıfırdan fərqli  eyni bir ədədə bölünməsinə kəsrin ixtisarı deyilir..Bərabər kəsrlər 

Bu düzbucaqlı səkkiz eyni hissəyə bölünmüşdür.

Hər bir hissə düzbucaqlının səkkizdə biridir (1/8).

1/8	1/8	1/8	1/8
1/8	1/8	1/8	1/8

Şəkillərin kəsrlərinin kölgələnməsi.Aşağıdakı kimi düzbucaqlının üç hissəsini kölgələyirik.

1   4

1   4

1   4

1  4

Nəzərə alın ki, hər bir hissə səkkizdə ikidən ibarətdir. Beləliklə, ³/4 ⁶/8 kimi eynidir.

Bunlar bərabər kəsrlər adlanır. ³/4 = ⁶/8 deyirik.

Kəsrin surət və məxrəcini eyni ədədə vursaq, bərabər kəsr alırıq.

¹/2 = ³/6 (surəti və məxrəci 3-ə vurun)

²/3 = ⁸/12 (surəti və məxrəcini 4-ə vurun)

Kəsrin ixtisar edilməsi Kəsri ixtisar etmək surət və məxrəci onların bölündüyü ən böyük ədədə bölmək deməkdir. Məsələn: 5/10 = 1/2 (surəti və məxrəci 5-ə bölün) 6/8 = 3/4 (2-ə bölün) 12/20 = 3/5 (4-ə bölün) Qeyd: 1/2, 3/4 və 3/5 daha sadələşdirilə bilməz. Kəsr kimi yazmaq Misal: Mənim 20 konfetim var, 15-ni yeyirəm. Yediyimin kəsri neçədir? Yeyilmiş konfetin kəsri 20-də 15-dir. Bu kəsr kimi yazılır 15/20. Həmişə sadələşdirməliyik, ona görə də 15/20 = 3/4 (5-ə böl) Ədədin hissəsinin tapılması' Misal 1: : 8-in 3/4 neçədir? Qayda: Məxrəcə bölüb, surətə vurun. 8 ÷ 4 x 3 = 6 Beləliklə, 8-in 3/4 = 6 Misal 2: 2/5 -nin 15-i  15 = 15 ÷ 5 x 2 = 6

Yeyilmiş konfetin kəsri 20-də 15-dir. Bu kəsr kimi yazılır 15/20. Həmişə sadələşdirməliyik, ona görə də 15/20 = 3/4 (5-ə böl) Ədədin hissəsinin tapılması' Misal 1: : 8-in 3/4 neçədir? Qayda: Məxrəcə bölüb, surətə vurun. 8 ÷ 4 x 3 = 6 Beləliklə, 8-in 3/4 = 6 Məxrəci eyni olan kəsrlərin toplanması və çıxılması Misallar: 3/5 + 1/5 = 4/ Misallar: 3/5 + 1/5 = 4/5 4/5 – 1/5 = 3/5 2/7 + 3/7 = 5/7 7/8 – 3/8 = 4/8 = 1/2 Misal 2: 2/5 of 15 = 15 ÷ 5 x 2 = 6